น้องเก่ง เป็นลูกสุนัขตัวน้อยอายุ 3 เดือน เพศผู้ พันธ์บางแก้ว อาศัยอยู่ภายในวัดแห่งหนึ่ง ถูกย้ายตัวมาจากโรงพยาบาลสัตว์อื่น ด้วยอาการหายใจลำบาก ยืดคอหายใจ และเหงือกซีด โดยมีอาการมา 2-3 วันแล้ว แต่มาแสดงอาการหนักในช่วงเช้า

ทันทีที่พบน้องเก่งในห้องตรวจ น้องเก่งมีท่าทางการหายใจเข้าลำบาก หายใจเร็วแบบลึก ค่อนข้างอ่อนแรงจากการไม่ได้พักผ่อน สีเยื่อเมือกค่อนไปทางชมพูอ่อนปนม่วง ไม่พบขี้ตาและน้ำมูก ในระหว่างที่รอการวินิจฉัยคุณหมอได้ให้น้องเก่งดมออกซิเจน และอยู่ในที่สงบก่อน จากการที่น้องเก่งอายุเพียง 3 เดือน ยังไม่มีประวัติทำวัคซีน จึงสงสัยปัญหาการติดเชื้อในทางเดินหายใจและสงสัยกลุ่มไข้หัดสุนัขมากที่สุด จึงได้พิจารณาวินิจฉัยเพิ่มเติมด้วยการเอ็กสเรย์ และตรวจไวรัสไข้หัดสุนัข ผลการตรวจเป็นผลลบ (แปลว่าตรวจไม่พบเชื้อไวรัสไข้หัด)
จากภาพเอ็กสเรย์ พบว่ามีภาวะปอดชื้นและอักเสบรุนแรง พบต่อมน้ำเหลืองในช่องอกโตจดไปกดด้านนอกของหลอดลม ทำให้น้องเก่งมีอาการหายใจลำบาก จากภาวะที่พบว่าต่อมน้ำเหลืองในช่องอกโต บ่งบอกถึงการติดเชื้อที่รุนแรงและอาจจะเป็นมาช่วงเวลาหนึ่งแล้ว ทั้งนี้ได้พิจารณาทำการตรวจหัวใจเพิ่มเติม ด้วยการทำอัลตร้าซาวน์หัวใจ (Echocardiogram) พบว่าหัวใจมีโครงสร้างที่ปกติ และนอกเหนือจากนี้ยังพบว่าน้องเก่งมีการติดเชื้อในกระแสเลือดร่วมกับเป็นพยาธิเม็ดเลือด แทรกซ้อนด้วย

ในระหว่างการรักษาน้องเก่งต้องอยู่ในตู้ออกซิเจนตลอด 24ชั่วโมง เป็นเวลาทั้งสิ้น 1 สัปดาห์ เนื่องจากน้องเก่งไม่สามารถใช้ชีวิตนอกตู้ออกซิเจนได้เลย น้องเก่งจะแสดงอาการหายใจลำบากทุกครั้งที่พาออกนอกตู้อ๊อกซิเจน ทั้งนี้จากภาวะปอดอักเสบติดเชื้อรุนแรงได้มีการให้การรักษาทางยาด้วยกลุ่มยาฆ่าเชื้อ ยาขยายหลอดลม การพ่นยาเฉพาะที่ และยาบำรุงร่างกาย น้องเก่งเข้ารับการรักษาเป็นสัตวป่วยในในความดูแลของทีมสัตวแพทย์ตลอด 24 ชั่วโมง เมื่อระยะเวลาผ่านไป 1 สัปดาห์ น้องเก่งเริ่มมีอาการดีขึ้นตามลำดับ ทานอาหารได้เพิ่มขึ้น และเริ่มสามารถนอนหลับได้มากขึ้น
หลังจากสัตวแพทย์ประเมินอาการหายใจจึงพิจารณาหยุดให้ออกซิเจนในตู้ และย้ายน้องเก่งออกมาใช้ชีวิตภายนอกตู้อ๊อกซิเจน อยู่ในกรงสัตว์ป่วยปกติ น้องเก่งหายใจเองได้ดีขึ้น ไม่แสดงอาการหายใจลำบากเหมือนช่วงแรก ๆ แต่ทั้งนี้ยังคงต้องทำการรักษาภาวะการณ์ติดเชื้อที่ปอดต่อเนื่อง จากที่ให้การรักษารวมทั้งสิ้นเป็นเวลา 1 เดือน ในที่สุดทั้งภาวะปอดอักเสบ การติดเชื้อในกระแสเลือด และติดเชื้อพยาธิเม็ดเลือด น้องเก่งสามารถต่อสู้และเอาชนะโรคเหล่านี้ได้ ประกอบกับยาที่ให้ออกฤทธิ์มีประสิทธิ์ภาพต่อต้านเชื้อได้ดีมาก กลับมามีสุขภาพแข็งแรงเหมือนลูกสุนัขปกติทั่วไป และใช้ชีวิตอย่างปกติสุขได้ สัตวแพทย์จึงพิจาณาให้น้องเก่งกลับบ้านได้ และนัดกลับมาตรวจอาการซ้ำเพื่อทำวัคซีนป้องกันโรคร้ายอื่น ๆ ในอนาคต

ภาวะการณ์ติดเชื้อที่ปอดในสุนัขเด็ก เกิดได้จากหลายสาเหตุ ทั้งมาจากกลุ่มโรคติดเชื้อไวรัสเช่นไข้หัด หรือการติดเชื้อจากการกินอาหารหรือกินนมแล้วสำลัก ก็เป็นสาเหตุโน้มนำโรคได้ ทั้งนี้ หากสุนัขมีอาการหายใจลำบาก หรือมีสิ่งคัดหลั่งจากจมูก แนะนำให้รีบพามาพบสัตวแพทย์เพื่อทำการตรวจและวินิจฉัยเพิ่มเติม เพราะหากเราวินิจฉัยและเริ่มทำการรักษาได้เร็วจะทำให้การรักษาได้อย่างทันท่วงทีคะ


เรื่องและภาพโดย
สพ.ญ. ปิยะนุช ปั้นเหน่ง