“มาดูการกายภาพหลังผ่าตัดกับเจ้าปุ้มปุ้ยผู้อุ้ยอ้ายกันเถอะ”

ประวัติและข้อมูลสัตว์ป่วย

สุนัขพันธุ์ปอมเมอเรเนียน ชื่อ ปุ้มปุ้ย อายุ 9 ปี เพศผู้ มาด้วยอาการเดินขาหลังซ้ายกะเพลกมาเป็นระยะเวลาหลายเดือนและเริ่มมีเดินแล้วยกขาในบางจังหวะ โดยที่อาการอื่น ๆ ของปุ้มปุ้ยยังปกติดี จากการสอบถามประวัติเพิ่มเติม เจ้าของแจ้งว่า เลี้ยงไว้ในบริเวณบ้านตลอด ไม่ได้มีอุบัติเหตุใดๆ ปุ้มปุ้ยถูกเลี้ยงดูปูเสื่ออย่างดีจนมีร่างกายอ้วนท้วมสมบูรณ์มาก

การตรวจร่างกายและวินิจฉัย

จากการคลำตรวจกระดูกและกล้ามเนื้อ พบว่าปุ้มปุ้ยเจ็บบริเวณข้อสะโพกด้านซ้าย หลังจากนั้นคุณหมอจึงพาเจ้าปุ้มปุ้ยไปห้องเอ๊กสเรย์เพื่อดูสาเหตุของความเจ็บปวดที่ข้อสะโพก พบว่าข้อสะโพกด้านซ้ายหลุดออกจากเบ้าร่วมกับมีภาวะข้อหัวเข่าด้านซ้ายเคลื่อนออกนอกร่องกระดูก ปัญหาความเจ็บปวดจากข้อเข่าและข้อสะโพกของปุ้มปุ้ยเป็นปัญหาเรื้อรังมายาวนาน ทางทีมสัตวแพทย์จึงปรึกษากันว่าปุ้มปุ้ยควรได้รับการผ่าตัดกระดูกเพื่อแก้ไขต้นเหตุปัญหานี้ ซึ่งหลังจากการตรวจเลือดทั้งหมดพบว่าทุกค่าอยู่ในเกณฑ์ปกติ จึงพิจารณาทำการผ่าตัดแก้ไขโดยคุณหมอเฉพาะทางด้านศัลยกรรมกระดูก

แนวทางการรักษา

เนื่องจากลักษณะเบ้าสะโพกและหัวกระดูกยังอยู่ในสภาพดี สัตวแพทย์จึงดันหัวกระดูกกลับเข้าในข้อสะโพกและใช้วัสดุยึดเพื่อไม่ให้กระดูกหลุดออกจากสะโพกด้วยวิธีการเฉพาะเรียกว่า toggle pin และทำการผ่าตัดเสริมความแข็งแรงให้บริเวณข้อหัวเข่าเพิ่มด้วยค่ะ

การดูแลหลังผ่าตัดและการกายภาพ

หลังการผ่าตัด สุนัขเริ่มลงเดินน้ำหนักได้มากขึ้น และหลังการตัดไหม จึงได้พิจารณาเริ่มโปรแกรมการกายภาพโดยการเดินลู่วิ่งใต้น้ำ (Underwater Treadmill) เพื่อช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงให้กล้ามเนื้อและกระตุ้นการเคลื่อนไหวของข้อต่อตำแหน่งต่าง ๆ ให้ดีขึ้น ในกรณีของปุ้มปุ้ย ยังคงนัดทำกายภาพต่อเนื่องเพื่อควบคุมและลดน้ำหนักตัวซึ่งเป็นการจัดการระยะยาวสำหรับสัตว์ที่มีปัญหาเรื่องกระดูกและกล้ามเนื้อ

เกร็ดความรู้

การเดินลู่วิ่งใต้น้ำ ถือเป็นการออกกำลังกายที่ช่วยทั้งในเรื่อง การลดน้ำหนัก การกายภาพหลังผ่าตัดทั้งในรายผ่ากระดูกและระบบประสาท รวมทั้งในรายที่มีปัญหาเรื่องความเสื่อม เช่น ข้อสะโพกเสื่อม หรือ ส่วนของกระดูกสันหลังที่ผิดปกติ เพื่อช่วยเสริมสร้างกล้ามเนื้อให้แข็งแรงได้อีกด้วย
ทั้งนี้การการกายภาพยังมีอีกหลายวิธี เหมาะสำหรับอาการป่วยอื่น ๆ ซึ่งสามารถสอบถามโดยตรงกับคุณหมอได้เลยค่ะ


คุณหมอผู้ทำการผ่าตัด สพ.ญ. รติกร บุตรชา
คุณหมอผู้ทำการกายภาพ สพ.ญ. ปิยะนุช ปั้นเหน่ง

บทความที่น่าสนใจ